การดูแลเกี่ยวกับระบบขับถ่ายอุจจาระ
ลักษณะของอุจจาระปกติจะเป็นสีเหลือง ลักษณะอ่อน มีรูปทรง ชุ่มชื้น มีรูปร่างคล้ายลำไส้ โดยคนส่วนใหญ่มีการขับถ่ายอุจจาระทุกวัน หรือบางรายอาจมีการขับถ่ายอุจจาระทุก 2-3 วันก็ได้ หรือบางคนมีการขับถ่ายอุจจาระวันละ 2-3 ครั้งก็ได้ หากผู้สูงอายุมีเลือดออกในกระเพาะและลำไส้เล็กเป็นเหตุทำให้อุจจาระมีสีดำ หากมีเลือดออกในลำไส้ตรงและทวารหนักทำให้เป็นสาเหตุให้อุจจาระมีสีแดงสด เป็นต้น ดังนั้น โรคและการติดเชื้อบางอย่างอาจเป็นสาเหตุทำให้อุจจาระมีสีเทาหรือขาว สีซีด สีส้ม หรือสีเขียวได้
การสังเกตลักษณะของอุจจาระมีความสำคัญเป็นอย่างมาก โดยสิ่งที่ผู้ดูแลควรสังเกตได้แก่ สี กลิ่น จำนวน รูปร่าง ความคงตัว จำนวนครั้งในการขับถ่ายอุจจาระ และการบอกถึงความลำบากของการขับถ่ายอุจจาระ หากพบลักษณะที่ผิดปกติของการขับถ่ายอุจจาระ ควรปรึกษาพยาบาลให้ทราบเพื่อประเมินอาการ
ปัจจัยที่มีผลต่อการขับถ่ายอุจจาระ
ปัจจัยที่มีผลเกี่ยวกับจำนวนครั้งของการขับถ่ายอุจจาระ ลักษณะของอุจจาระ สี และกลิ่น นั้นเป็นสิ่งที่ควรพิจารณาอย่างเป็นกระบวนการ ดังนี้
- ความเป็นส่วนตัว การขาดความเป็นส่วนตัวนั้นสามารถนำไปสู่ความไม่ต้องการขับถ่ายอุจจาระ หรือความไม่รู้สึกอยากขับถ่ายอุจจาระได้
- ลักษณะนิสัย คนส่วนมากอาจขับถ่ายอุจจาระในช่วงเช้า หรือแม้แต่หลังจากการดื่มเครื่องดื่มร้อนๆ ดังนั้น ลักษณะนิสัยของแต่ละบุคคลมีความเกี่ยวข้องกับการขับถ่ายอุจจาระ
- อาหาร ประเภทของอาหารมีความจำเป็นกับการขับถ่ายอุจจาระ ซึ่งรับประทานอาหารที่มีกากใยสูงนั้นจะช่วยลดอาการท้องผูก
- น้ำ อุจจาระประกอบไปด้วยน้ำ ลักษณะของอุจจาระนั้นขึ้นอยู่กับจำนวนน้ำที่ถูกดูดซึมเข้าไปในลำไส้ อุจจาระจะมีลักษณะแข็งมากเมื่อเรามีการดื่มน้ำที่น้อยเกินไป ทำให้ให้เกิดภาวะท้องผูก
- กิจกรรม การออกกำลังกาย จะเป็นการกระตุ้นการบีบตัวของลำไส้
- ยา ผลข้างเคียงของยาบางตัวอาจส่งผลให้เกิดภาวะท้องผูกได้
- อายุ เมื่ออายุมากขึ้น หรือเมื่อมีการเปลี่ยนแปลงเข้าสู่วัยสูงอายุนั้น จะเป็นสาเหตุทำให้เกิดปัญหาท้องผูกได้
